Hyperparathyreoïdie is een ziekte die de uitgeoefende productie van het hormoon PTH veroorzaakt, vrijkomt door de bijschildklieren, die zich in de nek achter de schildklier bevinden.
Het hormoon PTH helpt de calciumspiegel in het bloed te houden en daarom zijn de belangrijkste effecten onder meer reabsorptie van calcium in de nieren, grotere opname van calcium uit het dieet in de darm en de verwijdering van calcium dat in de botten is opgeslagen om het te laten ontsnappen in de bloedbaan.
Hyperparathyreoïdie kan op drie manieren ontstaan:
- Primaire hyperparathyreoïdie : treedt op wanneer een ziekte van de bijschildklier zelf een hypersecretie van het hormoon pTH veroorzaakt, voornamelijk als gevolg van een adenoom of hyperplasie van deze klieren;
- Secundaire hyperparathyreoïdie : ontstaat als gevolg van een stoornis in het metabolisme van het lichaam, die bijschildklierhormonen stimuleert, vooral als gevolg van nierfalen, waardoor de hoeveelheid calcium en fosfor in de bloedcirculatie afneemt;
- Tertiaire hyperparathyreoïdie : het komt meer voor en ontstaat na enige tijd van secundaire hyperparathyreoïdie, wanneer de bijschildklieren meer PTH gaan afscheiden.
Wanneer het wordt geïdentificeerd, moet hyperparathyreoïdie snel worden behandeld, omdat het negatieve gevolgen kan hebben, zoals verzwakking van de botten, waardoor het risico op fracturen toeneemt. Bovendien kan overmatig calcium in het bloed nog steeds veranderingen in het functioneren van spieren, nierstenen, verhoogde bloeddruk en andere cardiovasculaire problemen veroorzaken.
Deze ziekte wordt genezen wanneer een operatie wordt uitgevoerd om de klier te verwijderen, maar daarvoor kunnen remedies worden geïndiceerd die kunnen worden gebruikt om de symptomen onder controle te houden.
Belangrijkste symptomen
Enkele van de meest voorkomende tekenen en symptomen in gevallen van hyperparathyreoïdie zijn:
- Bot fragiel en met groter risico op fracturen;
- Spierzwakte;
- Ontwikkeling van nierstenen;
- Verhoogde aandrang om te plassen;
- Constante pijn in de buik;
- Overmatige vermoeidheid;
- Geheugenproblemen;
- Misselijkheid, braken en verlies van eetlust.
Hyperparathyreoïdie veroorzaakt niet altijd symptomen, vooral in de vroegste stadia, dus het is gebruikelijk dat deze ziekte wordt vastgesteld bij routinebloedonderzoeken die veranderingen in bloedcalciumspiegels laten zien.
Hoe te diagnosticeren
De diagnose van hyperparathyroïdie wordt gesteld met de dosering van het hormoon PTH, dat in alle soorten van de ziekte is verhoogd. Dan zal de endocrinoloog andere tests vragen die helpen bij het identificeren van de oorzaak van het probleem, zoals calciumdosering, die verhoogd is in primaire en verminderde secundaire hyperparathyroïdie, en testen zoals calcium en fosfor in de urine, bijvoorbeeld.
Röntgenonderzoek kan ook helpen de ziekte te identificeren omdat het botten vertoont met demineralisatie en osteoporose. In meer gevorderde gevallen kan dit onderzoek de vorming van uitgravingen en proliferatie van weefsels en vaten in de botten laten zien, wat bekend staat als "bruine tumor".
Bovendien kan beeldvorming van het nekgebied met echografie, scintigrafie of MRI bijvoorbeeld helpen bij het identificeren van veranderingen in de bijschildklieren.
Hoe is de behandeling gedaan?
De eerste stap in de behandeling van primaire hyperparathyroïdie is de correctie van calciumgehaltes die, als ze sterk worden veranderd, de hoofdoorzaak van de symptomen kunnen zijn. Hiervoor zijn er een paar verschillende opties, waaronder hormoonvervanging, speciaal gemaakt voor vrouwen na de menopauze, omdat de vervanging van sommige hormonen helpt de calciumspiegel in de botten te handhaven. Bisfosfonaten helpen ook de calciumafzetting in de botten te verhogen door het vrije calcium in het bloed te verlagen. Bekijk andere oorzaken van overtollig calcium in het bloed en hoe het te behandelen.
Chirurgie kan ook aangewezen zijn in het geval van primaire hyperparathyreoïdie, omdat het de aangetaste klieren verwijdert en de ziekte geneest. Het heeft echter enkele risico's, zoals zenuwbeschadiging die de stembanden regelt of een opmerkelijke verlaging van de calciumwaarden.
In het geval van secundaire hyperparathyreoïdie is het noodzakelijk om de juiste controle en behandeling van nierinsufficiëntie, herstel van niveaus van vitamine D en calcium, die zijn verminderd. Calcimimetische geneesmiddelen hebben een calciumachtig effect, waardoor de klieren minder hormonen aanmaken. Een voorbeeld van deze remedies is cinacalcete.
